Wyzwania digitalizacji finansów w firmie
Digitalizacja finansów to kolejny krok w transformacji cyfrowej przedsiębiorstw po procesach związanych z bezpośrednim kontaktem z klientami, tj. sprzedaż e-commerce oraz obsługa klienta, wymuszonych poniekąd przez epidemię COVID-19. Tym razem cele transformacji będą koncentrowały się na wnętrzu organizacji, przy czym w obszarze finansów przede wszystkim na:
zwiększeniu efektywności procesów raportowania, planowania, budżetowania i analizy danych (do tego służą rozwiązania typu CPM, np. Jedox Suite) oraz
zwiększeniu wydajności pracy w back-office przy jednoczesnym dążeniu do zmniejszenia kosztów procesów organizacyjnych nie tylko w obszarze finansów, ale również HR, sprzedaży, marketingu czy administracji (do tego służą m.in. rozwiązania typu finance close, np. Blackline).
Korzyści transformacji cyfrowej w finansach i całym back-office
Lepsze zarządzanie efektywnością powinno doprowadzić do znacznego zmniejszenia udziału kosztów stałych generowanych przez back-office w kosztach i przychodach ogółem. Wdrożenie przeprowadzone z sukcesem może mieć zatem znaczący wpływ na zwiększenie EBITDA przy jednoczesnej poprawie zdolności konkurencyjnych firmy. Dlaczego? Ponieważ dodatkowy strumień pieniężny można będzie wykorzystać do sfinansowania działalności, która pozwoli na dalszy wzrost, tj. rozwój i wprowadzenie na rynek nowych produktów, ekspansję zagraniczną, dalszą automatyzację kluczowych procesów biznesowych czy zakup innych podmiotów.
Problemy z kadrą przyspieszają proces digitalizacji
Obecnie, przynajmniej w warunkach polskich, na przyspieszenie transformacji dodatkowy wpływ będzie miał niedobór wykwalifikowanej i zaangażowanej kadry pracowniczej. Blisko rok po ogłoszeniu stanu pandemii w Polsce sytuacja na rynku pracy zmieniła się na korzyść pracodawców. Jednakże w opiniach kadry menedżerskiej często pojawia się uwaga, że wzrost ilościowy dostępnej puli potencjalnych pracowników, szczególnie w obszarze finansów, niestety nie przekłada się w pełni zadawalający sposób na dostępność pracowników o pożądanym profilu.
Dla CFO kuszącym rozwiązaniem w tej sytuacji może być automatyzacja procesów organizacyjnych, a przez to zmniejszenie stopnia ich pracochłonności. Stworzy to nie tylko warunki do odpowiedniego dopasowania zasobów kadrowych do potrzeb, ale również pozwoli na skokowy wzrost produktywności i rozwój pracowników, co powinno prowadzić również do zwiększenia ich zaangażowania, a dalej zmniejszenia rotacji pracowników.
Pomiar korzyści wynikających z digitalizacji
Trzeba mieć na uwadze, że będzie wprowadzanie zmian będzie wymagało sporego wysiłku ze strony organizacji. Przede wszystkim będzie to uzasadnienie, sfinansowanie i mierzenie efektów inicjatyw związanych z digitalizacją. Szczególnie to ostatnie, tj. pomiar korzyści z digitalizacji jest trudnym zadaniem, gdyż zastosowanie typowych miar typu ROI, NPV pozwala odnieść się tylko do potencjalnych korzyści z redukcji kosztów i zwiększenia wydajności pracy. Miary te jednak są mało przydatne do kwantyfikacji takich korzyści, jak możliwość szybkiego uzyskania dokładnych i poprawnych informacji finansowych czy operacyjnych na potrzeby podejmowania decyzji biznesowych w różnych obszarach organizacji.
Wpływ digitalizacji finansów na rolę CFO w organizacji
W przypadku CFO zaangażowanie w projekty transformacji cyfrowej może przyczynić się zarówno do wzmocnienia, jak i do osłabienia jego pozycji w organizacji. Wiele zależy od wyników wdrożenia, a to tylko w ograniczonym stopniu jest od niego zależne. Być może dlatego wciąż tak wielu menedżerów próbuje odłożyć zmiany na później, aby niepotrzebnie nie narażać się na ryzyko niepowodzenia. Taka postawa nie będzie jednak możliwa, gdy transformacja upowszechni się na tyle, że stanie się wymagana przez Zarząd lub Radę Nadzorczą. Wtedy jednak organy te mogą dojść do wniosku, że istniejąca kadra zarządzająca w obszarze finansów stanowiła dotychczas „hamulec zmian” i wymagane jest pozyskanie osoby o odpowiednim doświadczeniu oraz nastawieniu do zmian. Słowem, że potrzebny jest entuzjasta digitalizacji, który zna się nie tylko na finansach, ale również nowych technologiach i ma doświadczenie w ich wdrażaniu.
Rozwiązania wspomagające CFO w procesie transformacji cyfrowej finansów
Mając to wszystko na uwadze można oczekiwać, że w przyszłości digitalizacji finansów towarzyszyć będzie wzrost zapotrzebowania na usługi typu „Financial Planning&Analysis FP&A as a service”, tym bardziej, że coraz więcej firm rozważa wdrożenie rozwiązań chmurowych. Nasze doświadczenia ostatnich dwóch lat pokazują, że może to również stanowić interesującą formułę współpracy dużych konglomeratów (poszukujących nowych kompetencji) z firmami MŚP (dostawców, którym znacznie łatwiej jest się wyspecjalizować w danym obszarze). Dla jednych oznacza to możliwość nawiązania wieloletniej współpracy, a dla drugich znaczące ograniczenie ryzyka i szybkie pozyskanie potrzebnego know-how oraz zasobów ludzkich.